Wspólne cechy i różnice uczestnictwa rodzin wielopokoleniowych wiejskich w kulturze audiowizualnej

Tekst porusza zagadnienia uczestnictwa trzech generacji rodzin wielopokoleniowych wiejskich (młodej, średniej i starszej) w kulturze audiowizualnej. Zasadniczym celem jest ukazanie tego, co łączy, oraz tego, co różni poszczególne generacje rodzin wiejskich wielopokoleniowych, jeżeli chodzi o ich uczestnictwo w kulturze audiowizualnej (związane z zakresem, częstotliwością, funkcjami jakie pełnią media elektroniczne i multimedia w ich życiu). Przedstawiony został również charakter relacji zachodzących między poszczególnymi generacjami w rodzinie wielopokoleniowej wiejskiej, w kontekście ich uczestnictwa w kulturze audiowizualnej

Przestrzeń medialna jako środowisko życia dziecka w wiejskiej rodzinie wielopokoleniowej

Zdigitalizowano i udostępniono w ramach projektu pn. Rozbudowa otwartych zasobów naukowych Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku – kontynuacja, dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki na podstawie umowy BIBL/SP/0040/2023/01.Uniwersytet w Białymstoku24525

Towards Ageing Societies. Exemplifications and Challenges

Goal – the text presents selected areas of functioning of people 65+ against the background of demographic changes in Europe (taking into account the statistical data of Poland and Lithuania), with particular attention to the life situation of the elderly, quality of life, experiencing widowhood. The study is not strictly comparative. Its aim is to point out the consequences of ageing societies and the resulting challenges. Research methodology – the author of the article used the analysis of the literature on the subject, the analysis of existing statistical data and the method of document research. Score/results – the data of the European Statistical Agencies (also taking into account the findings of Poland and Lithuania) clearly indicate the process of ageing of societies, emphasizing their current and future (projected) dynamics. The demographic ageing of societies, taking into account the so-called double ageing mechanism (i.e. the emergence of an increasing number of the oldest people in the elderly population), is becoming a real context for our coexistence. On the basis of European, Polish and Lithuanian statistical agencies, I present selected areas of seniors’ functioning. In the case of existing quantitative statistical data, I have attempted to compare them in selected areas. I have supplemented the picture of the functioning of seniors with qualitative data, which should be interpreted as specific signals and tendencies. Demographic changes have an impact on the living situation of people aged 65+ and on the quality of their life. The changes bring both: opportunities and threats. Such a situation requires special intervention and preventive measures, which I refer to in the conclusion. Originality/value – the article expands knowledge about the aging of societies and its impact on the functioning and quality of the life of seniors. Particular attention was paid to the experience of widowhood and its consequences for the life situation of widowed [email protected] of BialystokAlbert S.M., Freedman V.A., 2020, Introduction to Special Issue, Aging and Public Health, “Innovation in Aging”, Vol. 4, No. 1.Commission Of The European Communities, 2006, The Demographic Future of Europe – from Challenge to Opportunity, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/eec46e9d-b108-489e-9d65-b0e216428094/language-en [date of access: 21.04.2023].Doroszewicz K., 2008, Bliskie związki a jakość życia, “Psychologia Jakości Życia”, Vol. 7, No. 1–2.European Commission, 2021, Green Paper on Ageing, https://commission.europa.eu/system/files/2021-06/green_paper_ageing_2021_en.pdf [date of access: 6.01.2024].European Parliament, 2021, Ageing Policies – Access to Services in Different Member States, Think Tank, European Parliament, https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/IPOL_STU(2021)662940 [date of access: 6.01.2024].Eurostat, 2015 (1), A Look at the Lives of the Elderly in the EU Today, https://ec.europa.eu/eurostat/cache/infographs/elderly/index.html [date of access: 24.04.2023].Eurostat, 2015 (2), People in the EU: Who Are We and How Do We Live?, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/7089681/KS-04-15-567-EN-N.pdf/8b2459fe-0e4e-4bb7-bca7-7522999c3bfd [date of access: 23.04.2023].Eurostat, 2020, Ageing Europe – Statistics on Population Developments – Statistics Explained, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Ageing_Europe_-_statistics_on_population_developments [date of access: 4.01.2024].Eurostat, 2022, Struktura ludności i starzenie się społeczeństwa, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Struktura_ludno%C5%9Bci_i_starzenie_si%C4%99_spo%C5%82ecze%C5%84stwa [date of access: 9.05.2023].Fabiś A., 2015, Troski i niepokoje egzystencjonalne ludzi dojrzałych, [in:] Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej, A. Fabiś, J. K. Wawrzyniak, A. Chabior (eds.), Kraków.Flores E., 2010, An Exploratory Study on Widows’ Experiences Following the Loss of Their Spouse, Long Beach.GUS, 2013, Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/ludnosc-stan-i-struktura-demograficzno-spoleczna-nsp-2011,16,1.html [date of access: 8.03.2023].GUS, 2014, Prognoza ludności na lata 2014–2050, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2014-2050-opracowana-2014-r-,1,5.html [date of access: 5.04.2023].GUS, 2021, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2019-roku,2,2.html [date of access: 5.04.2023].GUS, 2022, Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021. Raport z wstępnych wyników, https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-wstepne/raport-zawierajacy-wstepne-wyniki-nsp-2021,6,1.html [date of access: 22.05.2023].Halicka M., 2004, Satysfakcja życiowa ludzi starych: studium teoretyczno-empiryczne, Białystok.Halicka M., Pędich W., 2002, Satysfakcja życiowa ludzi starych, [in:] Polska starość, B. Synak (ed.), Gdańsk.Halicki J., 2010, Obrazy starości, rysowane przeżyciami seniorów, Białystok.Janiszewska A., 2015, Obraz starości demograficznej w krajach UE a stan zdrowia jej mieszkańców, [in:] Jakość życia ludzi starych – wybrane problemy. Space – Society – Economy, A. Janiszewska (ed.), Vol. 14, Łódź.Kijak R.J., Szarota Z., 2013, Starość. Między diagnozą a działaniem, Warszawa.Koren C., Lowenstein A., 2008, Late-life Widowhood and Meaning of Life, “Ageing International”, No. 32(2).Labus A., 2011, Starzejące się społeczeństwa XXI wieku w zrównoważonym rozwoju miast, “Problemy Rozwoju Miast”, No. 3–4.Lassota L., 2006, Satysfakcja z życia emerytów w Polsce i w Niemczech, [in:] Starzenie się a satysfakcja z życia, S. Steuden, M. Marczuk (eds.), Lublin.Lietuvos Statistikos Departamentas, 2014, Pagyvenę žmonės Lietuvoje, Vilnius.Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, 2022, Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2021 r., www.gov.pl [date of access: 29.05.2023].Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (eds.), 2012, Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekologiczne starzenia się ludzi w Polsce, Warszawa.Petrauskienė J., 2022, Lietuvos gyventojai 2021 metais. Lietuvos Respublikos 2021 metų visuotinio gyventojų ir būstų surašymo rezultatai 2022, Lietuvos gyventojai 2021 metais, arcgis.com [date of access: 5.01.2024].Rada Ministrów, 2018, Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność, Warszawa, https://www.monitorpolski.gov.pl/M2018000116901.pdf [date of access: 7.08.2023].State Data Agency (Statistics Lithuania), 2023, https://osp.stat.gov.lt/statistiniu-rodikliu-analize [date of access: 5.01.2024].Szukalski P., 2013, Małżeństwo. Początek i koniec, Łódź.Tobiasz-Adamczyk B., 1999, Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Kraków.Wiśniewska A., 2018, Jakość życia w ujęciu teoretycznym oraz w badaniu gospodarstw domowych korzystających ze świadczenia „Rodzina 500”, “Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace”, No. 4(36).Wolańska D., 2006, Jakość życia starszych mieszkańców Dolnego Śląska, [in:], Starość i starzenie się jako doświadczanie jednostek i zbiorowości ludzkich, J. T. Kowalski, P. Szukalski (eds.), Łódź.WHO, 1988, Population Aging – a Public Health Challenge, “WHO Fact Sheet”, No. 13.WHO, 2011, National Institute of Aging, National Institute of Health, Global Health and Aging, nih.gov [date of access: 12.05.2023].WHO, 2015, World Report on Ageing and Health, World report on ageing and health, who.int [date of access: 12.05.2023].Valstybės Duomenų Agentura, 2021, m. Gyventojų ir būstų surašymas: namų ūkiai ir šeimos, jų sudėtis ir dydis, https://osp.stat.gov.lt [date of access: 2.01.2024].www 1, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/jakosc-zycia;3916390.html [date of access: 13.03.2023].www 2, www.worldometers.info/world-population [date of access: 26.06.2023].7395

Polskie dzieci wiejskie i ich sytuacja życiowa w dobie globalizacji

Zdigitalizowano i udostępniono w ramach projektu pn. Rozbudowa otwartych zasobów naukowych Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku – kontynuacja, dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki na podstawie umowy BIBL/SP/0040/2023/01.214915

Immunolocalization of PTHrP in the parotid glands of three rodents species: Clethrionomys glareoulus, Microtus arvalis and white Swiss mice.

The current study was inspired by the fact that since 2004 no report had appeared on the occurrence of this peptide in healthy parotid glands of humans and animals. The objective of the current study was to investigate the immunolocalization of PTHrP in the parotid gland of three male rodents: 6 common voles (Microtus arvalis, Pallas, 1779), 6 bank voles (Clethrionomys glareoulus, Schreber, 1780) and 6 white Swiss mice, as well as to find out any species differences in the distribution of this peptide in various types of cells of the parotid gland. Immunocytochemical reactions were performed using the ABC technique with specific rabbit antibodies against human PTHrP (34-53) (CALBIOCHEM), diluted 1:70 and 1:50. We observed positive PTHrP expression in the epithelial cells of the striated duct in all the three animal species. The expression was strong in white mouse and very strong in common vole and bank vole. In all the rodent species studied, the reaction for PTHrP was granular in nature and irregularly distributed in the cytoplasm, being definitely stronger at the base and weaker at the apex of the cells. The PTHrP expression was negative in the epithelium of the intercalated duct, interlobular duct, main excretory duct, as well as in the myoepithelial cells surrounding the excretory ducts or serous acini

A preliminary study of the submandibular gland of the rat after long-term cadmium intoxication

The aim of the study was to establish to what degree the 24-week exposure of a rat to 5 and 50 mg Cd/dm3 affects the proliferating activity of cells with PCNA and Ki-67 nuclear immunoreactivity in the submandibular gland cells. The control animals received only redistilled water to drink. The group I rats were given 5 mg Cd/dm3, while the group II animals were given 50 mg Cd/dm3. The highest concentration of cadmium was observed in group II, with a concomitant increase in the number of PCNA-positive cells. In group I, cadmium concentration was significantly less compared to group II, and there were fewer PCNA-positive cells. The reaction for Ki-67 in both experimental groups was negative

Effect of acute exposure to cadmium on the expression of calcitonin gene-related peptide (CGRP), calcitonin (CT), somatostatin (SST) and synaptophysin (SYN) in the C cells of the rat thyroid - a preliminary study

The aim of the present study was to determine to what degree acute exposure to cadmium affects the expression of CGRP, CT, SST and SYN in the C cells of the rat thyroid. Animals from 7 experimental groups received CdCl2 iv. in doses of 3.5, 3, 2.5, 2, 1.5, 1 and 0.5 mg/kg b.w. respectively, while the control animals were given 0.9% NaCl iv. 24 hours after the iv. administration of CdCl2, a correlation was found between a single dose of cadmium and the intensity of the immunocytochemical reactions for CGRP, CT, SST and SYN in C cells of the rat thyroid when compared to the control. The weakest immunocytochemical reactions were noted in C cells of the thyroid of rats from Groups I and II, their intensity gradually increasing in Groups III, IV and V in comparison to the control. The reaction intensity in animals of Groups VI and VII resembled those of the control

Zakres korzystania oraz funkcje, jakie pełnią media elektroniczne w życiu dziecka z wiejskiej rodziny wielopokoleniowej (kwestie teoretyczno-metodologiczne)

Zdigitalizowano i udostępniono w ramach projektu pn. Rozbudowa otwartych zasobów naukowych Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku – kontynuacja, dofinansowanego z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki na podstawie umowy BIBL/SP/0040/2023/01.29530