Economical, environmental and healthful aspects of ecological food

Pozycję marginalną rolnictwa ekologicznego wyznaczają aktualne trendy ekonomiczne, jednakże obecnie rysuje się możliwość wzrostu i rozwoju tego typu rolnictwa, a to głównie za sprawą społecznego uświadomienia bliskości powiązań człowieka z przyrodą także prawne i finansowe wsparcie jego rozwoju w krajach UE. Akceleratorem tego procesu może być odpowiednia polityka państwa, wykorzystanie potencjalnego i tworzenie nowego instrumentarium, ale także uruchomienie lokalnej aktywności i przedsiębiorczości instytucjonalnej, organizacyjnej i społecznej. Szansę i sukcesy w zakresie demarginalizacji produkcji ekologicznej są pochodną wszelkich działań na rzecz aktywizacji i rozwoju obszarów wiejskich. Sprawy terenów wiejskich powinny być rozpatrywane kompleksowo a nie sektorowo. Rolnictwo jest jedną z bardzo ważnych sfer życia gospodarczego, ale poza nim trzeba uwzględniać możliwość rozwoju infrastruktury pozarolniczej (usług, rzemiosła, turystyki, elektrotechniki, informatyki). Ponadto trzeba postrzegać inne pozagospodarcze funkcje przestrzeni wiejskich - walory środowiskowe, estetyczne, wypoczynkowe, rekreacyjne, rezydencjalne. Rozwój wsi to nie tylko, chociaż bardzo potrzebny, wzrost gospodarczy w rolnictwie (m. in. poprzez jego modernizację i restrukturyzację), ale rzeczywiste przeobrażenia, osiąganie wyższej jakości życia poprzez polepszenie możliwości zaspakajania potrzeb społeczności wsi i osób korzystających czasowo z walorów obszarów wiejskich, poprzez dbanie o środowisko naturalne, dziedzictwo kulturowe, zachowanie krajobrazu. Takie podejście mieści się w koncepcji wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, zakładającej konieczność poprawy warunków życia mieszkańców wsi, tworzenie nowych miejsc pracy w różnych obszarach działalności gospodarczej, wzrost dochodów, potrzebę rozwoju przedsiębiorczości, rozwoju infrastruktury ekonomiczno-społecznej, zmniejszenie utajonego bezrobocia i zmianę struktury agrarnej wsi. Podejście to uwzględnia też ideę zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich (tj. równoważenia trzech podstawowych czynników rozwoju: ekonomicznych i społecznych - zapewnienie odpowiedniego poziomu życia wszystkim mieszkańcom (poprzez likwidację biedy) oraz ekologicznych -zapobiegania degradacji środowiska naturalnego.The marginal position of ecological agriculture is a result of actual economic trends. However at present time there are visible some possibilities for growth and development of this type of agriculture. It is possible thanks to the social awareness about the close connections between humankind and nature. The rural areas cases should be assessed from the viewpoint of a whole and not of the sector

Diversification of economic activity on the rural areas as a determinant of their sustainable development

Dalszy rozwój gospodarki rolnej nie może odbywać się tylko w wyniku intensyfikacji produkcji, lecz istotna staje się potrzeba dostrzeżenia globalnych zmian związanych z nadmierną gospodarczą działalnością człowieka, która nie pozostaje obojętna dla środowiska. Dlatego też system polskiego rolnictwa wymaga głębszego wielokierunkowego i holistycznego spojrzenia. Najważniejszy kierunek związany powinien być z możliwością wykorzystania rezerw tkwiących w komercyjnej wielkotowarowej produkcji żywności oraz produkcji i organizacji rynku żywności ekologicznej, stanowiącej gwarancję zachowania bioróżnorodności, powiązanej z ochroną i podtrzymaniem lokalnych i regionalnych tradycji kulinarno-kulturalnych. Powodzenie tego przedsięwzięcia nie może odbyć się bez gruntownych zmian w systemie myślenia i świadomości ekologicznej, nie tylko mieszkańców wsi, ale także i miasta, którzy są potencjalnym odbiorcą produktów ekologicznych. Drugi kierunek rozwoju związany powinien być z wykorzystaniem płodów rolnych na cele nieżywnościowe, głównie energetyczne i przemysłowe. Rozwój tego kierunku wymaga odpowiednio wcześniej przygotowanego modelu działania, stymulującego rozwój upraw polowych na cele energetyczne oraz zaplecza technicznego zajmującego się odbiorem i przetwarzaniem dostarczonych surowców.Further development of the agriculture can not go on in the way of increasing production only; there arises an urgent necessity of perceiving the global changes connected with excessive economic human activity and its impact on the environment of living. Thus, the system of Polish agriculture needs to be deeply, multidirectionally and entirely analyzed. First and the most important direction ought to be connected not only with the use of reserves contained in commercial food production, but also with production and organizing the market for ecological food; such food gives a guarantee of retaining the biodiversity connected with protection and maintaining of local culinary and cultural traditions. However, the undertaking like that can not be successful without basic changes in the way of thinking and ecological consciousness of not only rural, but also urban inhabitants, who are the potential consumers of ecological products. Second direction of development should be connected with utilization of agricultural products for non-food purposes, mainly energetic and industrial ones. Development of this direction has to be preceded by preparing adequate model of activities, stimulating not only the development of energy crop cultivation, but also a technical background engaged in reception and processing of supplied agricultural raw materials

Impact of extraction conditions on antioxidant potential of extracts of flowers, leaves and fruits of hawthorn (Crataegus x macrocarpa L.)

Głóg należy do roślin o dużej zawartości związków biologicznie czynnych, których stężenie w goto- wym wyciągu zależy między innymi od zastosowanych parametrów ekstrakcji. Celem pracy była optyma- lizacja warunków ekstrakcji (temperatury, czasu i stężenia rozpuszczalników) zapewniających osiągnięcie jak największego potencjału przeciwutleniającego preparatów otrzymanych z liofilizowanych części ana- tomicznych głogu (Crataegus × macrocarpa L.) – z kwiatów, liści i owoców. Ekstrakcję prowadzono w temp. 20 ± 2 ºC przy użyciu trzech rozpuszczalników, w dwóch stężeniach każdy, w ciągu 2 i 24 h. Porównano również efektywność ekstrakcji wspomaganej działaniem ultradźwięków. Potencjał przeciw- utleniający określono metodami: ABTS ̇+ , DPPH• , FRAP i CUPRAC oraz za pomocą testu mocy reduku- jącej. Dodatkowo oznaczono zawartość polifenoli i flawonoidów. W uzyskaniu wyciągów z kwiatów głogu najbardziej skuteczna okazała się 24-godzinna ekstrakcja 70-procentowym acetonem z dodatkiem 1-procentowego kwasu mrówkowego. Ekstrakty te charakteryzo- wały się najwyższymi wartościami potencjału przeciwutleniającego ABTS ̇+ , CUPRAC i FRAP. Z kolei w wyciągach z owoców, jak i liści głogu najwyższy potencjał przeciwutleniający stwierdzono po 24-godzinnej ekstrakcji wspomaganej dwukrotnym działaniem ultradźwięków. Najwyższe wartości okre- ślanego potencjału wyciągów z owoców głogu ekstrahowanych 50-procentowym acetonem uzyskano po zastosowaniu metody ABTS ̇+ i CUPRAC, natomiast w ekstraktach z liści głogu – po zastosowaniu meto- dy DPPH• , CUPRAC oraz testu mocy redukującej. Pod względem potencjału przeciwutleniającego naj- bardziej efektywnym rozpuszczalnikiem do ekstrakcji liofilizatów z głogu jest 70-procentowy roztwór acetonowo-wodny, wspomagany ultradźwiękami bądź 1-procentowym kwasem mrówkowym

Nourishment and chronic non-contagious diseases in the opinion of consumers of the non-conventional food

Celem pracy było określenie motywacji i kierunków popytu klientów sklepów z żywnością ekologiczną i nisko przetworzoną. Przedstawiono opinię respondentów dotyczącą możliwości wpływu niewłaściwego odżywiania na ryzyko wystąpienia określonych chronicznych chorób niezakaźnych. Badania przeprowadzono metodą bezpośredniego wywiadu wśród 350 osób na terenie Krakowa, Lublina, Kielc i Rzeszowa. Stwierdzono, że zdecydowana większość ankietowanych to stali klienci tych sklepów, nabywający przede wszystkim żywność produkowaną metodami ekologicznymi, produkty wegetariańskie oraz niskoenergetyczne. Głównym motywem stosowania żywności niekonwencjonalnej była troska o zdrowie swoje i swoich najbliższych. Najczęściej wymienianym, wśród ankietowanych, było przekonanie o związku sposobu odżywiania z problemami zdrowotnymi wynikającymi z nadmiernej masy ciała. Większość respondentów dostrzegała też wpływ diety na ryzyko pojawienia się takich schorzeń, jak cukrzyca, choroby układu pokarmowego i choroby układu krążenia.The objective of the research was to determine motives and trends in the demand for non-conventional food of the customers buying in the shops offering organic and low-processed foodstuffs. The opinions of respondents were presented on whether or not inappropriate nourishment could possibly impact the occurrence risk of some definite chronic, non-contagious diseases. The research was conducted using a method of directly surveying 350 persons in Kraków, Lublin, Kielce, and Rzeszów. It was found that the absolute majority of the people surveyed were regular buyers in those shops, who first of all purchased foodstuffs manufactured using ecological methods, as well as vegetarian and low-calorie products. The main motive of eating non-conventional foods was the concern for their own and their families’ health. Most frequently, the polled mentioned they were convinced of a correlation between the way of nourishing and the health problems resulting from the excessive body mass (overweight). Additionally, the majority of the respondents noticed the impact of a diet on the occurrence risk of such diseases as diabetes, digestion disorders, and circulatory diseases

Controlled rate thermal analysis of sepiolite

CRTA technology offers better resolution and a more detailed interpretation of the decomposition processes of a clay mineral such as sepiolite via approaching equilibrium conditions of decomposition through the elimination of the slow transfer of heat to the sample as a controlling parameter on the process of decomposition. Constant-rate decomposition processes of non-isothermal nature reveal changes in the sepiolite as the sepiolite is converted to an anhydride. In the dynamic experiment two dehydration steps are observed over the ~20-170 and 170-350°C temperature range. In the dynamic experiment three dehydroxylation steps are observed over the temperature ranges 201-337, 337-638 and 638-982°C. The CRTA technology enables the separation of the thermal decomposition steps